Ο Οκτώβριος είναι ο Μήνας Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης για τον Καρκίνο του Μαστού.
Αιτιολογία νόσου
Ο καρκίνος του μαστού απειλεί ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών παγκοσμίως, καθώς αποτελεί τη συχνότερη μορφή καρκίνου στις γυναίκες. Πρόκειται για μία ασθένεια χωρίς σαφή αιτιολογία, επομένως, δε μπορούμε να πούμε ότι οφείλεται στην ύπαρξη συγκεκριμένων μικροβίων ή ιών. Ωστόσο, είναι γνωστό πως κάποιες γυναίκες είναι πιθανότερο να νοσήσουν από τον καρκίνο του μαστού σε σχέση με άλλες, καθώς οι παράγοντες κινδύνου τείνουν να διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα.
Παράγοντες κινδύνου νόσησης
Υπάρχουν δύο είδη παραγόντων, οι γενετικοί και οι περιβαλλοντικοί. Με τον όρο γενετικοί παράγοντες, εννοούμε τη μετάλλαξη (βλάβη) των γονιδίων που κληρονομεί η νοσούσα γυναίκα. Η συχνή αντίληψη πως εφόσον η μητέρα ή η γιαγιά έχει νοσήσει από καρκίνο του μαστού, τότε θα νοσήσουν και τα παιδιά είναι λανθασμένη. Σύμφωνα με έρευνες, μόνο το 25-30% θα εμφανίσουν καρκίνο του μαστού λόγω κληρονομικότητας. Από την άλλη, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες εμφανίζονται από τη πρώτη στιγμή της γέννησής μας (π.χ. τρόπος ζωής, παχυσαρκία, ορμονοθεραπείες κ.α.).
Παράγοντες αυξημένου κινδύνου είναι η προχωρημένη ηλικία (άνω των 50), η καθυστερημένη εγκυμοσύνη, η παράλειψη θηλασμού, η παχυσαρκία, οι ακτινοβολίες, η κατάχρηση οινοπνεύματος και καπνίσματος, η ύπαρξη κυτταρικής δυσπλασίας και ο καρκίνος του άλλου μαστού. Θα πρέπει να τονιστεί πως οι επιβαρυντικοί παράγοντες δε σημαίνουν απαραίτητα πως όποια γυναίκα τους έχει, θα εμφανίσει καρκίνο του μαστού, όμως, παράλληλα, δε σημαίνει και πως αν δε τους έχει, δε θα νοσήσει ποτέ από τον καρκίνο του μαστού (0,5-1% ανά έτος). Η γνώση των παραγόντων αυτών είναι απαραίτητη με σκοπό τη πρόληψη, την αλλαγή αλλά και την έγκαιρη αντιμετώπισή τους.
Συμπτώματα νόσου
Είναι εύλογο πως όσο νωρίτερα διαγνωστεί ο καρκίνος του μαστού, τόσο μεγαλύτερη είναι και η πιθανότητα επιτυχούς θεραπείας. Για το λόγο αυτό, συστήνεται ο τακτικός έλεγχος στο στήθος σας. Παρακάτω, αναφέρονται τα κοινά συμπτώματα του καρκίνου του μαστού.
● αλλαγή χρώματος μαστού (ο μαστός μπορεί να φαίνεται κόκκινος)
● αλλαγή στην υφή του δέρματος (τσίμπημα ή λακκάρισμα)
● πρήξιμο ή όγκο στο μαστό ή στη μασχάλη (μπορεί να τον αισθανθείτε χωρίς να τον δείτε)
● αλλαγή στη θηλή (μπορεί να έχει τραβηχτεί -ανεστραμμένη-)
● ασυνήθιστο υγρό/έκκριμα και από τις δύο θηλές
● αλλαγές στο μέγεθος ή στο σχήμα του μαστού
● εξάνθημα ή κρούστα γύρω από τη θηλή
Ο πόνος στο στήθος από μόνος του, καθώς και μια ασυνήθιστη αλλαγή δεν αποτελούν απαραίτητα συμπτώματα καρκίνου του μαστού. Προσέξτε, όμως, τον πόνο ο οποίος είναι επίμονος.
Πρόληψη νόσου
Έχει αποδειχθεί επιστημονικά πως η διάγνωση της νόσου, σε αρχικό στάδιο, μπορεί να οδηγήσει σε ποσοστά ίασης 90-95%. Επομένως, κρίνεται εξαιρετικά σημαντική η προσπάθεια για έγκαιρη διάγνωση. Σε αυτή τη προσπάθεια, η ευαισθητοποίηση των γυναικών για προληπτικό έλεγχο αποτελεί έναν από τους πιο σπουδαίους παράγοντες. Ο προληπτικός έλεγχος βασίζεται στο εξής τρίπτυχο:
1. Αυτοεξέταση (ψηλάφηση, εξοικείωση με το στήθος & έγκαιρη αντίληψη πιθανής αλλαγής)
2. Απεικονιστικές εξετάσεις (ψηφιακή μαστογραφία, υπερηχογράφημα & μαγνητική τομογραφία μαστών)
3. Κλινική εξέταση (λήψη ιστορικού, εκτίμηση παραγόντων κινδύνου, αξιολόγηση εξετάσεων)
Πρωτογενής πρόληψη
Η πρωτογενής πρόληψη αφορά την απόκτηση ενός τρόπου ζωής, ο οποίος στοχεύει στη μείωση των παραγόντων κινδύνου που είναι ελέγξιμοι από εμάς όπως:
● η διατροφή (πρόσληψη φυτικών ινών, όπως βρώμη, καρότα, ξηροί καρποί, πράσινα φασόλια, καθώς και περιορισμός επεξεργασμένων τροφίμων)
● ο έλεγχος σωματικού βάρους
● η φυσική άσκηση
● η αποφυγή καπνίσματος και αλκοόλ
● η μείωση άγχους
Δευτερογενής πρόληψη
Ο προγραμματισμένος τακτικός έλεγχος θα πρέπει να πραγματοποιείται με συνέπεια, καθώς η έγκαιρη διάγνωση αποτελεί την αποτελεσματικότερη θεραπεία.
Βήματα αισιοδοξίας-Ολιστική διαχείριση νόσου
Χρόνο με το χρόνο η πρόγνωση του καρκίνου του μαστού βελτιώνεται και οι ασθενείς ζουν όλο και περισσότερο και με καλύτερη ποιότητα ζωής. Η πρόοδος της ογκολογίας στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού είναι ραγδαία τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μόνο 1 στις 10 γυναίκες να χάνει εν τέλει τη ζωή της κι αυτό διότι ο καρκίνος ήταν μεταστατικός. Σύμφωνα με αξιόλογους ογκολόγους, ο πρώιμος καρκίνος του μαστού θεραπεύεται κατά 90%, ενώ 9 στις 10 γυναίκες δε θα τον εμφανίσουν ξανά στο μέλλον.
Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφερθεί η ανάγκη για ολιστική διαχείριση τόσο του καρκίνου του μαστού όσο και κάθε άλλου είδους ή μορφή καρκίνου. Η κάθε ασθενής θα πρέπει να αντιμετωπίζεται συνολικά ως γυναίκα. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να δοθεί η απαραίτητη προσοχή στη θεραπεία της αλλά και στη σωματική και ψυχοκοινωνική της κατάσταση. Για να επιτευχθεί αυτό, η συνεργασία με πολλές άλλες ειδικότητες, όπως ιατροί, ψυχολόγοι, ψυχίατροι και διατροφολόγοι, αλλά και η επικοινωνία μεταξύ τους είναι αδιαμφισβήτητα ευεργετικές και άκρως σημαντικές για τη καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση της νόσου.
Στο κέντρο μας θα βρείτε αυτό το συνδυασμό πακέτων. Η φιλοσοφία του Cancer Nemesis για την ολιστική προσέγγιση είναι πως ο ασθενής για να βρίσκεται σε καλή σωματική κατάσταση, ψυχική ευεξία, νοητική διαύγεια και κοινωνική ευημερία είναι αναγκαίο να αντιμετωπίζεται ως ολότητα και όχι ως ξεχωριστά κομμάτια.
Επιμέλεια
Ελίζα Κωστάκη
Ψυχολόγος